kiezen voor later: vier visies voor 2050 

Het Centraal Planbureau (CPB) heeft een langetermijnverkenning voor de Nederlandse economie gepubliceerd. Hoe de Nederlandse samenleving eruit zal zien in 2050, is afhankelijk van onzekere ontwikkelingen in de buitenwereld, maar ook van keuzes die we nu maken. Wat voor samenleving willen we, en waar willen we op focussen? Door daar nu keuzes in te maken, kunnen we over een tijdspanne van ongeveer 25 jaar geleidelijk beleid doorvoeren om dit te realiseren. Het rapport schetst vier scenario's. In dit artikel gaan we dieper in op deze vier scenario's en maken de koppeling naar de arbeidsmarkt. Wat betekenen de vier scenario's voor de arbeidsmarkt, en welke beleidsdoelen brengen ze met zich mee?

de vier scenario's 

De vier scenario's zijn Markt, Duurzaam, Autonoom en Samen. Onderstaande afbeelding van het CPB geeft per scenario de kern en de keerzijde weer. 

wat betekenen de scenario's voor de arbeidsmart en beleid?

De vier scenario's hebben verschillende focusgebieden en oplossingen voor uitdagingen in de maatschappij. In dit deel zetten we de belangrijkste oplossingen voor de uitdagingen op de arbeidsmarkt op een rij. Waar ligt de focus?

• Scenario Markt: Gericht op economische groei, arbeidsproductiviteit en een groter arbeidsaanbod via migratie. Technologie wordt snel omarmd, wat de tweedeling op de arbeidsmarkt vergroot tussen hoog- en laagproductieve werknemers. Sociale partners verliezen invloed, en de privatisering van onderwijs neemt toe. De beroepsbevolking groeit aanzienlijk.
• Scenario Autonoom: Minder afhankelijkheid van het buitenland, met focus op productie in eigen land. Minder dynamiek op de arbeidsmarkt en een lagere migratie zorgen voor een kleiner arbeidsaanbod. De AOW-leeftijd blijft gelijk op 67 jaar, en er is meer ruimte voor onbetaald werk en vrije tijd, met traditionele rolpatronen.
• Scenario Duurzaam: Gericht op de transitie naar een duurzame economie, met veel aandacht voor bij- en omscholing. Flexibele AOW-leeftijd wordt ingevoerd, en er is focus op het verkleinen van ongelijkheid tussen flexibele en vaste contracten. De groei van de beroepsbevolking is gematigd.
• Scenario Samen: Streeft naar een egalitaire samenleving met aandacht voor scholing en goede arbeidsvoorwaarden. Technologie wordt gericht ingezet om de werkkwaliteit te verbeteren, en collectieve onderhandelingen blijven belangrijk. Activerend beleid en een hogere AOW-leeftijd verhogen de arbeidsparticipatie, en zorg wordt vaker uitbesteed, wat leidt tot meer gelijke taakverdeling tussen mannen en vrouwen.

Onderstaande tabel toont de effecten op de arbeidsmarkt in de verschillende scenario's:

meer lezen

Benieuwd naar het volledige rapport en de samenvattende infographics van het CPB? Bekijk het via onderstaande link.

 Kiezen voor later: vier visies voor 2050

  Samenvattende infographics